වර්තමාන ඩිජිටල් පරිසරය තුළ, සයිබර් ආරක්ෂණ සිදුවීම්, සමාජ මාධ්‍ය ඇතුළු අපගේ මාර්ගගත ගිණුම්වල ආරක්ෂාවට සැලකිය යුතු තර්ජන එල්ල කළ හැකිය. ඔබේ සමාජ මාධ්‍ය ගිණුමට හානි සිදුකල සයිබර් ආරක්ෂණ සිද්ධියක් ඔබ අත්විඳ ඇත්නම්, ඔබේ පුද්ගලික තොරතුරු වල පාලනය නැවත ලබා ගැනීමට සහ ආරක්ෂා කිරීමට ඉක්මන් පියවර ගැනීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. මෙම බ්ලොග් ලිපියෙන්, අපි ඔබට ප්‍රවේශය නැවත ලබා ගැනීමට සහ ඔබේ මාර්ගගත ආරක්ෂාව ශක්තිමත් කිරීමට උදවු කරමින්, සයිබර් ආරක්ෂණ සිද්ධියකින් පසු ඔබේ සමාජ මාධ්‍ය ගිණුම ප්‍රතිසාධනය කිරීමේ පියවර හරහා ඔබට මඟ පෙන්වන්නෙමු.
- තත්වය තක්සේරු කරන්න
කිසියම් ප්‍රතිසාධන පියවරක් ගැනීමට පෙර, සයිබර් ආරක්ෂණ සිද්ධියේ අවදානම හොඳින් තක්සේරු කරන්න. සැක සහිත පළ කිරීම්, නුපුරුදු සම්බන්ධතා, හෝ ඔබේ ගිණුම් සැකසීම් වෙනස් කිරීම් වැනි අනවසර ප්‍රවේශයේ සලකුණු සොයන්න. සිදුවීමේ විෂය පථය අවබෝධ කර ගැනීමෙන් ගිණුම් ප්‍රතිසාධනය සඳහා සුදුසු ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමට ඔබට හැකි වේ.
- ඉක්මනින් ක්‍රියා කරන්න
සයිබර් ආරක්ෂණ සිද්ධියකින් පසු ඔබේ සමාජ මාධ්‍ය ගිණුම ප්‍රතිසාධනය කිරීමේදී කාලය ඉතා වැදගත් වේ. අනවසර ඇතුලුවීමක් පිළිබඳව ඔබ දැනුවත් වූ වහාම, තවදුරටත් අනවසරයෙන් ප්‍රවේශ වීම වැළැක්වීමට ඉක්මන් පියවර ගන්න. ඔබේ ගිණුම අවදානමට ලක්ව ඇති තරමට, ඔබේ පුද්ගලික තොරතුරු අමතර හානිසහගත හෝ අනිසි භාවිතයේ යෙදීමට ඇති අවදානම වැඩි වේ
- ඔබගේ මුරපදය නැවත සකසන්න
ඔබගේ සමාජ මාධ්‍ය ගිණුමේ පාලනය නැවත ලබා ගැනීමේ පළමු පියවර වන්නේ ඔබගේ මුරපදය යළි පිහිටුවීමයි. අදාළ ගිණුමේ පිවිසුම් පිටුවට ගොස් "අමතක වූ මුරපදය" හෝ අනෙකුත් විකල්ප වෙත පිවිසෙන්න. ඔබගේ මුරපදය යළි පිහිටුවීමට අදාල පියවර අනුගමනය කර අකුරු, අංක සහ සංකේතවල එකතුවක් ඇතුළත් ශක්තිමත්, අද්විතීය මුරපදයක් තෝරා ගන්න. නම්, දින, හෝ පොදු වාක්‍ය ඛණ්ඩ වැනි පහසුවෙන් අනුමාන කළ හැකි තොරතුරු භාවිතා කිරීමෙන් වළකින්න.
- ද්වි සාධක සත්‍යාපනය සක්‍රීය කරන්න
ඔබගේ මුරපදය නැවත සැකසීමෙන් පසු, ද්වි-සාධක සත්‍යාපනය (2FA) සක්‍රීය කිරීමෙන් ඔබේ සමාජ මාධ්‍ය ගිණුමේ ආරක්ෂාව ශක්තිමත් කරන්න. මෙම අමතර ආරක්‍ෂක ස්තරය හේතුවෙන්, ඇතුල් වීමේ උත්සාහයන් වලදී ඔබගේ මුරපදය සමඟ සාමාන්‍යයෙන් ඔබගේ ජංගම උපාංගයට හෝ විද්‍යුත් තැපෑලට යවන සත්‍යාපන කේතයක් සැපයීම අවශ්‍ය වේ. 2FA සක්‍රීය කිරීම ඔබගේ මුරපදය අවදානමට ලක් වුව ද, අනවසර පිවිසීමේ අවදානම සැලකිය යුතු ලෙස අඩු කරයි
- ගිණුම් ක්‍රියාකාරකම් සමාලෝචනය කරන්න
ඔබේ සමාජ මාධ්‍ය ගිණුමට ප්‍රවේශය නැවත ලබා ගත් පසු, කිසියම් සැක කටයුතු ක්‍රියාවක් හඳුනා ගැනීමට මෑත කාලීන ගිණුම් ක්‍රියාකාරකම් සමාලෝචනය කරන්න. අනවසර පළ කිරීම්, පණිවිඩ, හෝ පෞද්ගලිකත්ව විධානයන් වල වෙනස්කම් තිබේදැයි පරීක්ෂා කරන්න. ඔබට කිසියම් නුහුරු නුපුරුදු ක්‍රියාකාරකම් හමු වුවහොත්, ඒවා ඉවත් කර, ඔබේ ගිණුම පෙර තත්ත්වයට ප්‍රතිසාධනය කරන්න. මීට අමතරව, සම්බන්ධිත යෙදුම් ලැයිස්තුව සමාලෝචනය කර හඳුනා නොගත් හෝ සැක සහිත යෙදුම් සඳහා ප්‍රවේශය අවලංගු කරන්න
- සිද්ධිය පැමිණිලි කරන්න
සයිබර් තර්ජන වලට එරෙහිව සටන් කිරීමට උපකාර කිරීම සඳහා, සයිබර් ආරක්ෂණ සිද්ධිය සුදුසු බලධාරීන්ට පැමිණිලි කිරීම ඉතා වැදගත් වේ. ඔබේ සමාජ මාධ්‍ය ගිණුමේ උපකාරක කණ්ඩායම අමතා, විමර්ශනයට සහාය විය හැකි ඕනෑම සාක්ෂියක් හෝ තොරතුරු ඇතුළුව, සිද්ධිය පිළිබඳ විස්තර ඔවුන්ට ලබා දෙන්න. සිද්ධිය වාර්තා කිරීමෙන් ආරක්ෂාව වැඩි දියුණු කිරීමට සහ අනාගතයේත් මෙවැනි සිදුවීම් වැළැක්වීමට අවශ්‍ය පියවර ගැනීමට ඉඩ සලසයි
ඔබට ඕනෑම සයිබර් ආරක්ෂණ සිද්ධියක් ශ්‍රී ලංකා පරිගණක හදිසි සූදානම කණ්ඩායම (CERT) වෙත පැමිණිලි කිරීමට තෝරා ගත හැකිය. ශ්‍රී ලංකා CERT යනු සයිබර් ආරක්ෂාව සඳහා වන ජාතික කේන්ද්‍රස්ථානය වන අතර සිද්ධිය ඵලදායී ලෙස විසදාගැනීමට වටිනා සහයක් ලබාදෙයි.
ඔබට පහත නාලිකා හරහා ශ්‍රී ලංකා පරිගණක හදිසි සූදානම කණ්ඩායම (CERT) හා සම්බන්ධ විය හැක
- දුරකථන: +94 11 269 1692
- විද්‍යුත් තැපෑල: report@cert.gov.lk / incidents@cert.gov.lk
- පැමිණිලි කරන්න https://www.cert.gov.lk/5?lang=en&id=2)